Πότε φάγαμε το πρώτο μας σουβλάκι; Κάνδαυλο το λέγαμε τότε…

Οι Έλληνες γευόμαστε το σουβλάκι από αρχαιοτάτων χρόνων. Η πρώτη αναφορά σ΄ αυτή τη λιχουδιά της ελληνικής γαστρονομίας – που είναι πλέον διάσημη σε όλο τον κόσμο – γίνεται στα Ομηρικά Έπη (όπου ο Αχιλλέας ψήνει κομμάτια κρέατος στη θράκα). Ωστόσο η πρώτη επίσημη καταγραφή βρίσκεται – σύμφωνα με το έργο “Δειπνοσοφισταί” του αρχαίου Έλληνα βιολόγου και γαστρονόμου Αθήναιου – στον οδηγό μαγειρικής “Οψαρτυτικό” που έγραψε ο Ηγήσιππος. Στον εν λόγω οδηγό αναφέρεται ένα έδεσμα με την ονομασία Κάνδαυλος, φτιαγμένο από κομμάτια ψητού κρέατος, τυρί, πίτα και άνηθο και σερβιρισμένο με ζουμί.

Επίσης αναφορά σε σουβλάκι από εντόσθια γίνεται σε ρωμαϊκά γραπτά του 1ου μ.Χ αιώνα. Αρκετά αργότερα στην Κωνσταντινούπολη διάφοροι μικροπωλητές πωλούσαν στους δρόμους σουβλάκι με πίτα.

Το πρώτο τυλιχτό με κεμπάπ

Στη δεκαετία του 1940 το σουβλάκι άρχισε να διαδίδεται σε προσφυγικές γειτονιές, όπως π.χ. στον Κορυδαλλό, ενώ το 1950 στον Πειραιά ένας Κωνσταντινουπολίτης έφτιαξε το πρώτο τυλιχτό με κεμπάπ.

Μια ψητή λιχουδιά σε πολλές παραλλαγές

Το σουβλάκι αποτελείται από ψημένα κομμάτια χοιρινού κρέατος περασμένα σε μικρή ξύλινη σούβλα από καλαμιά (για τον λόγο αυτό στη νότια Ελλάδα μπορεί να το παραγγείλει κάποιος και ως “καλαμάκι”). Σερβίρεται συνήθως με μια φέτα ψωμί ή μια πίτα κομμένη στα τέσσερα. Μπορεί επίσης να φτιαχτεί από κρέας κοτόπουλου, από μοσχαρίσιο κρέας, από συνδυασμό αρνίσιου και μοσχαρίσιου κρέατος (κεμπάπ), από μπιφτέκι, ενώ κάποιοι το φτιάχνουν και από λουκάνικο.

Στη σύγχρονη ελληνική κουζίνα υπάρχει και το σουβλάκι από ψητά λαχανικά, για να μην μένουν παραπονεμένοι και οι χορτοφάγοι.

Το σουβλάκι σερβίρεται και μέσα σε πίτα (“τυλιχτό”), ενώ το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τον χοιρινό γύρο που σερβίρεται μέσα σε πίτα μαζί με πατάτες, ντομάτα, τζατζίκι και κρεμμύδι, καθώς και με τον γύρο κοτόπουλο που σερβίρεται μέσα σε πίτα μαζί με πατάτες, ντομάτα και σάλτσα από μαγιονέζα και μουστάρδα.

Το κυπριακό σουβλάκι

Στην Κύπρο το σουβλάκι σερβίρεται πάντα μέσα σε κυπριακή πίτα. Η κυπριακή πίτα, εκτός από χοιρινά σουβλάκια περιλαμβάνει κρεμμύδι, ντομάτα και μαϊντανό, ενώ αρκετά συχνά μπαίνει και ψιλοκομμένο λάχανο. Μάλιστα υπάρχουν και τοπικές διαφοροποιήσεις, όπως π.χ. η συνήθεια στη Λάρνακα να βάζουν στην πίτα και ταχίνι ή η συνήθεια στη Λεμεσό να βάζουν και τουρσί.

Τα σουβλατζίδικα στην Κύπρο προσφέρουν επίσης σουβλάκι από κοτόπουλο και σουβλάκι από σεφταλιά (χοιρινός κιμάς με καρυκεύματα, που τυλίγεται σε αρνίσια μπόλια), τα οποία μπορούν να ετοιμαστούν και σε συνδυασμό (“μιξ”), δηλαδή κατά το ήμισυ από σουβλάκια και κατά το ήμισυ από σεφταλιά. Τέλος, στη σύγχρονη κυπριακή κουζίνα υπάρχει και σουβλάκι από χαλούμι (ημίσκληρο τυρί άσπρου χρώματος, που παρασκευάζεται από συνδυασμό αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος και μπορεί να ψηθεί στη σχάρα ή στο τηγάνι δίχως να λιώσει).

ΔΕΣ ΚΙ ΑΥΤΑ

Πότε η Οκά αντικαταστάθηκε από το Κιλό;

Τα παλιά τα χρόνια η επίσημη μονάδα μέτρησης βάρους στην Ελλάδα ήταν η Οκά. Τουρκικής προέλευσης, καθιερώθηκε στη χώρα μας το 1876 και αντιστοιχούσε σε...

Πόσες (και ποιες) είναι οι Ερινύες;

Η ελληνική μυθολογία βρίθει υπερφυσικών και τερατωδών πλασμάτων. Ανάμεσα σε αυτά είναι και οι Ερινύες. Αναφέρονται ως χθόνιες θεότητες, οι οποίες είχαν προορισμό να τιμωρούν εκείνους που παρέβαιναν τους ηθικούς νόμους...

Πότε χτίστηκε ο ναός της Αγίας Σοφίας;

Για την ολοκλήρωση του κολοσσιαίου έργου δούλεψαν αδιάκοπα επί έξι χρόνια 10.000 τεχνίτες, ενώ το κόστος κατασκευής του κυμάνθηκε από 80 έως 320 κεντηνάρια χρυσού (περίπου 2,5 δισ. ευρώ). Από...

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ΜΑΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Πότε μπήκε στη ζωή μας το χαρτί τουαλέτας;

Πριν από την εμφάνιση του χαρτιού τουαλέτας τα πράγματα ήταν δύσκολα στον πολιτισμένο κόσμο: Αν ήσουν πλούσιος, μπορούσες να χρησιμοποιήσεις λωρίδες...

Πότε έγινε η διάνοιξη της διώρυγας στον Ισθμό της Κορίνθου;

Το έργο πέρασε από… 40 κύματα και χρειάστηκαν αιώνες - από την αρχική σύλληψη της ιδέας - ώσπου να ολοκληρωθεί. Ο πρώτος που σκέφτηκε να ενώσει τον Κορινθιακό με τον Σαρωνικό Κόλπο ήταν...

Πότε οι λουκουμάδες προσφέρονταν ως έπαθλο στους Ολυμπιονίκες;

Λέγεται ότι οι λουκουμάδες είναι η πρώτη καταγεγραμμένη αρχαία συνταγή ζαχαροπλαστικής στην Ευρώπη - και ανήκει στους Έλληνες...

Πότε έγινε η Άλωση της Κωνσταντινούπολης;

Η πολιορκία της Κωνσταντινούπολης κράτησε σχεδόν 2 μήνες και, τελικά, ο σημαντικά ισχυρότερος Μωάμεθ Β΄ την κατέλαβε την Τρίτη...