Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας, ο οποίος υπάρχει μόνο στα αντρικά σώματα. Πήρε το όνομά του από τη θέση στην οποία βρίσκεται, καθώς “προΐσταται”, βρίσκεται δηλαδή μπροστά από την ουροδόχο κύστη, περιβάλλοντας την αρχική μοίρα της ουρήθρας (είναι το σωληνάκι που μεταφέρει τα ούρα από την ουροδόχο κύστη στο εξωτερικό περιβάλλον).
Έχει σχήμα και μέγεθος κάστανου και ζυγίζει περίπου 11 γρ. (κυμαίνεται μεταξύ 7-16 γρ.).
Ο ρόλος του προστάτη είναι η παραγωγή ενός υγρού που αναμειγνύεται με το σπέρμα και εξασφαλίζει τη ζωτικότητα των σπερματοζωαρίων, βοηθώντας έτσι στην αναπαραγωγή και τη γονιμοποίηση.
Παράγει επίσης και ένα σημαντικό ένζυμο, το PSA, που βοηθά στη ρευστοποίηση του σπέρματος.
Ο συγκεκριμένος αδένας συχνά αποτελεί πηγή προβλημάτων στους άνδρες, αφού από τις νεότερες ηλικίες είναι ευάλωτος σε λοιμώξεις (προστατίτιδες), ενώ με την πάροδο της ηλικίας ξεκινάει και η καλοήθης υπερπλασία του.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος καρκίνος στους άνδρες του δυτικού κόσμου και η δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα.