Την επόμενη φορά που θα νιώσεις ότι σε πιάνει χασμουρητό όταν σου αναθέτουν μια δύσκολη δουλειά, σου εξηγούν μια πολύπλοκη τεχνική λεπτομέρεια ή σου μεταφέρουν γνώσεις που απαιτούν την προσοχή σου, μην παραξενευτείς. Είναι απόλυτα φυσιολογικό, εξηγούν οι επιστήμονες, και δεν έχει καμία σχέση με ανία, έλλειψη ενδιαφέροντος ή ανάγκη για ύπνο. Αντίθετα, το χασμουρητό έχει σκοπό να βελτιώσει τη λειτουργία του εγκεφάλου σου μειώνοντας τη θερμοκρασία του και εξισορροπώντας τον μεταβολισμό του. Αυτό συμβαίνει επειδή ζητάς από τον εγκέφαλό σου να αυξήσει την πνευματική σου διαύγεια για να απορροφήσεις νέες πληροφορίες.
Προσφέρει πνευματική εγρήγορση
Προηγούμενες έρευνες είχαν αποδώσει το χασμουρητό στην ανάγκη του εγκεφάλου για καλύτερη οξυγόνωση. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδα Chicago Tribune, οι έρευνες που πραγματοποίησαν ο καθηγητής Ψυχολογίας στο State University of New York Gordon Gallup και ο γιος του Andrew Gallup, ψυχολόγος – ερευνητής στο New York’s University of Binghamton, έδειξαν ότι χασμουριόμαστε αντιδρώντας στην άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος και του εγκεφάλου μας.
Ο Andrew Gallup, ο οποίος ειδικεύεται από το 2007 στη μελέτη του χασμουρητού, εξηγεί πως το χαρακτηριστικό άνοιγμα του στόματος είναι για τον εγκέφαλο ένα μέσο που του δίνει αυξημένη επαγρύπνηση και εγρήγορση, ενώ επίσης τον βοηθά στη μεταβίβαση από μία φάση σε άλλη, όπως από τον ύπνο στο ξύπνημα ή, αντίθετα, από τη δράση στη χαλάρωση. Αποδεικνύεται δηλαδή ότι είναι ένας μηχανισμός που χρησιμεύει στην επαναφόρτιση του εγκεφάλου.
Η “ψύκτρα” του εγκεφάλου
Όπως αναλύει ο Andew Gallup, ο εγκέφαλός μας μοιάζει με τους υπολογιστές: Λειτουργεί καλύτερα σε χαμηλές θερμοκρασίες. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί άνθρωποι, όταν βρεθούν σε ζεστούς χώρους, νιώθουν την ανάγκη να χασμουρηθούν, ανεξάρτητα από το αν είναι κουρασμένοι ή όχι. Επίσης η στέρηση ύπνου μπορεί να ανεβάσει τη θερμοκρασία του εγκεφάλου και του σώματος και ίσως έτσι εξηγείται η διασύνδεση του χασμουρητού με την υπνηλία.
Ο ερευνητής προτείνει εναλλακτικά ένα κρύο ντους σε όσους θέλουν να απαλλαγούν από το χασμουρητό. Όσο γι’ αυτούς που ταξιδεύουν με αεροπλάνο και υφίστανται την αλλαγή των ζωνών της ώρας, το προκλητό χασμουρητό βοηθάει στην επαναφορά των κιρκαδικών τους ρυθμών που ελέγχουν το βιολογικό τους ρολόι, περιορίζοντας τις επιπτώσεις του jet lag.
Δωρεάν χαλάρωση
Κατά την Αμερικανίδα θεραπεύτρια και εκπαιδευτικό Patt Lind-Kyle, συγγραφέα του βιβλίου “Θεράπευσε το μυαλό σου, ανανέωσε την καλωδίωση του εγκεφάλου σου” (Heal Your Mind, Rewire Your Brain), η οποία έχει αφιερώσει πολλά χρόνια στη μελέτη της σχέσης νου και εγκεφάλου, το χασμουρητό μάς βοηθάει να χαλαρώσουμε σχεδόν όπως και το γέλιο, μας ανεβάζει τη διάθεση και είναι δωρεάν. Όπως υποστηρίζει, αυτό που πραγματικά κάνει είναι να τονώνει μια νευρωνική περιοχή του εγκεφάλου, η οποία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αυτοσυγκέντρωση και ταυτόχρονα στη χαλάρωση, την εγρήγορση, τη συνειδητή εστίαση και τη διατήρηση της μνήμης.
Κάθε φορά που παίρνουμε με το χασμουρητό μια πολύ βαθιά αναπνοή, διευκρινίζει, τα κύματα του εγκεφάλου μας επιβραδύνονται και οι μύες μας παίρνουν το σήμα να χαλαρώσουν. Άρα, αν υπερθερμάνεις τον εγκέφαλο με πιεστικές, αγχωτικές σκέψεις, σπεύσε καλύτερα να κάνεις ένα βαθύ, μακρόσυρτο χασμουρητό.
Προσωρινή έκρηξη ευτυχίας
Επιπρόσθετα, πρόσφατες έρευνες στον τομέα της Νευροεπιστήμης έδειξαν ότι ο περίεργος αυτός μηχανισμός λειτουργεί παρόμοια με τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα επιδρώντας στη ρύθμιση της πρόσληψης σεροτονίνης από τον εγκέφαλο. Ακόμα τον συνδέουν με την αύξηση της ντοπαμίνης, που με τη σειρά της αυξάνει την ωκυτοκίνη δημιουργώντας αίσθηση χαράς και τάση για σύσφιξη των κοινωνικών σχέσεων.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, όταν χασμουριόμαστε, ανεβαίνουν τα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα να νιώθουμε ευτυχισμένοι και κοινωνικοί. Και επειδή είναι μεταδοτικό, μπορούμε να παρασύρουμε και άλλους σε μια προσωρινή έκρηξη ευτυχίας!
