“Το να κρατάς τον θυμό μέσα σου είναι σαν να αρπάζεις ένα καυτό κάρβουνο με την πρόθεση να το πετάξεις σε κάποιον άλλο. Αλλά τελικά εσύ είσαι αυτός που καίγεται” – Βούδας
Και είναι ακριβώς έτσι. Ένας θυμός που παραμένει στην ψυχή μας όχι μόνο μας βαραίνει, αλλά υπονομεύει τελικά και τη σωματική μας υγεία! Επομένως, δεν έχουμε κανέναν λόγο να τον κουβαλάμε μέσα μας.
Γιατί θυμώνουμε;
“Ο θυμός είναι ένα βασικό ανθρώπινο συναίσθημα, το οποίο κατά καιρούς βιώνουμε όλοι μας”, σημειώνει η Συμβουλευτική ψυχολόγος – NLP Practitioner Μαρία Μεραμβελιωτάκη-Simon. “Συνήθως θυμώνουμε όταν νομίζουμε ότι κάποιος μας πλήγωσε, μας φέρθηκε άσχημα, μας εκμεταλλεύτηκε ή αντιτάχθηκε στις απόψεις μας ή όταν αντιμετωπίζουμε εμπόδια που μας αποτρέπουν να φτάσουμε τους στόχους μας. Αυτό είναι φυσιολογικό. Όταν όμως ο θυμός είναι χρόνιος και έντονος, γίνεται εξαιρετικά ανθυγιεινός. Οι μελέτες δείχνουν ότι όχι μόνο μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην επαγγελματική και προσωπική ζωή αλλά και στην υγεία. Υψηλά επίπεδα θυμού σχετίζονται με καρδιαγγειακά προβλήματα, εγκεφαλικά και πρώιμο θάνατο”.
Πώς εκφράζουμε τον θυμό;
“Ένας απλός διαχωρισμός της έκφρασης του θυμού είναι ο παθητικός θυμός και ο επιθετικός θυμός.
Ο παθητικός θυμός μπορεί να εκδηλώνεται με:
Μυστικότητα και επιφύλαξη: Αποφυγή οπτικής επαφής, διάδοση κακεντρεχών σχολίων, κουτσομπολιό, ανειλικρίνεια, κλοπές.
Αυταπάρνηση: Το να είναι κάποιος υπερβολικά καλός και εμμέσως να υπονομεύει τον εαυτό του, το να αρνείται βοήθεια από τους άλλους, αλλά και να νιώθει διαρκή απογοήτευση από αυτούς.
Ψυχολογική χειραγώγηση: Χρήση ψυχολογικών εκβιασμών, ψεύτικα δάκρυα, σεξουαλικοί υπαινιγμοί, υπονόμευση προσώπων που είναι ανώτερα ιεραρχικά.
Ψυχαναγκαστική συμπεριφορά: Τελειομανία, επιθυμία να είναι όλα καθαρά και σε τάξη, υπερβολικός έλεγχος.
Συναισθηματική απάθεια: Το να επιδεικνύει κάποιος αδιαφορία, να μην ανταποκρίνεται στον θυμό του άλλου και να προσπαθεί να δραπετεύσει από τα συναισθήματα που νιώθει μέσω εθισμών όπως το αλκοόλ και τα ναρκωτικά ή άλλες ενασχολήσεις.
Ο επιθετικός θυμός εκδηλώνεται με:
Σκληρότητα, λόγια που πληγώνουν, έλλειψη ευαισθησίας στα συναισθήματα του άλλου.
Κατηγορίες και σκληρή κριτική.
Προσποίηση, εγωκεντρισμό και αλαζονεία. Για παράδειγμα, το είναι κάποιος σνόμπ, να δείχνει δυσπιστία στους άλλους και να μην αποδέχεται ήττες.
Εκδικητικότητα, αδυναμία συγχώρεσης και πικρία. Δηλαδή όταν κάποιος κρατάει κακία και αρνείται να συγχωρέσει ή να ξεχάσει και πράττει με σκοπό να ανταποδώσει τη βλάβη στον άλλο.
Ευερεθιστότητα, παρορμητικότητα, αναξιοπιστία, επικινδυνότητα. Για παράδειγμα, το να αντιδρά κάποιος με τρόπο όχι ανάλογο των γεγονότων, το να επιτίθεται άμεσα χωρίς διακρίσεις.
Μανία, υπερκινητικότητα, νευρικότητα. Όπως να μιλάει κάποιος πολύ γρήγορα, να τρέχει με υπερβολική ταχύτητα, να κάνει τα πράγματα πολύ γρήγορα.
Βάδισε στο μονοπάτι της απελευθέρωσης
Ανακάλυψε, εάν δεν το γνωρίζεις ήδη, για ποιον λόγο είσαι θυμωμένος/η.
Αναρωτήσου: Ποια είναι η πραγματική αιτία πέρα απ΄ όλες τις αφορμές που προκαλεί τον θυμό σου; Ποιες ανάγκες σου δεν καλύπτονται; Ποιος είναι υπεύθυνος γι΄ αυτό;
Σκέψου ποιες είναι οι συνέπειες του θυμού σου. Κάνε μια λίστα με τα πράγματα τα οποία θεωρείς ότι κερδίζεις παραμένοντας θυμωμένος/η. Ποια από αυτά συμβάλλουν στο να έχεις μια αίσθηση ψυχικής ισορροπίας;
Συγχώρεσε. Η πράξη της συγχώρεσης είναι εξαιρετικά δύσκολη για όσους νιώθουν το συναίσθημα του θυμού να τους κατακλύζει. Ο θυμός συνήθως συνδυάζεται με την ανάγκη της εκδίκησης ή τουλάχιστον την ανάγκη να βρούμε το δίκιο μας, να αποδειχθούμε “σωστοί” και να αποδείξουμε στους άλλους ότι έκαναν λάθος που μας αδίκησαν.
Είναι δύσκολο να νικήσουμε το εγωιστικό αυτό κομμάτι μας και να συγχωρήσουμε. Όμως η συγχώρεση είναι στην πραγματικότητα ένα σίγουρο μονοπάτι προς την απελευθέρωσή μας από τον θυμό.
Προσπάθησε να βρεις μια λύση για το θέμα που σε θυμώνει, όταν αυτό είναι δυνατό.
Προσπάθησε να προσεγγίσεις αυτόν/ή που σε θύμωσε χωρίς την πρόθεση “να βγεις από πάνω” ή να αποδείξεις πόσο δίκιο έχεις. Απόφυγε τις κατηγορίες και την κριτική, γιατί συχνά εκλαμβάνονται από τον άλλο ως επίθεση παρατείνοντας το επικοινωνιακό πρόβλημα που μπορεί να υπάρχει.
Δοκίμασε να κρατήσεις ένα ημερολόγιο ευγνωμοσύνης. Κάθε βράδυ, πριν πας για ύπνο, σημείωσε τρία πράγματα που πήγαv καλά ή σε έκαναν να νιώσεις θετικά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όσο αρνητικά κι αν μοιάζουν καμιά φορά τα πράγματα στη ζωή, πάντα θα υπάρχει κάτι για το οποίο να μπορούμε να πούμε “ευχαριστώ”.
Πώς η ευγνωμοσύνη μπορεί να σε βοηθήσει να ξεπεράσεις τον θυμό; Απλώς, μετακινώντας την προσοχή σου από όλα αυτά τα οποία σε ενοχλούν σε ό,τι θετικό συμβαίνει, υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι δεν είσαι μόνο αδικημένος/η αλλά και δικαιωμένος/η”.
Δες μια εύκολη άσκηση για να προλάβεις τον θυμό σου, πριν ξεσπάσει.
