Ποιοι είναι οι διασημότεροι ζωόφιλοι στην ιστορία της ανθρωπότητας;

Όπως κι αν εκδηλώθηκε, όπως κι αν καταγράφηκε στο πέρασμα των αιώνων, η σχέση του ανθρώπου με τα ζώα αποδεικνύεται αρχέγονη, αναπόφευκτη και άρρηκτη. Η φύση, ο Θεός ή ο – κατά Πλάτωνα – “θείος δημιουργός” προέβλεψαν τη συνύπαρξη και αλληλεπίδραση όλων των ζωικών ειδών στην υπηρεσία μιας νομοτέλειας που διασφαλίζει τη συντήρηση του πλανήτη. Αυτή η συνύπαρξη συνθέτει την ομορφιά μέσα από τη διαφορετικότητα.

Μετεμψύχωση ανθρώπων σε ζώα

“Όλα τα έμψυχα πλάσματα πρέπει να θεωρούνται ομοειδή”, συνήθιζε να λέει ο Πυθαγόρας, ο οποίος παρουσιάζεται από τους μαθητές του ως μέγας ζωόφιλος και παθιασμένος χορτοφάγος. Μάλιστα τους απέτρεπε από την κατανάλωση κρέατος, δηλώνοντας πως “δεν είναι δίκαιο να χρησιμοποιούνται τα ζώα στη διατροφή των ανθρώπων”.

Του αποδίδεται δε η πεποίθηση της μετεμψύχωσης ανθρώπων σε ζώα, καθώς – όπως αναφέρει ο Πορφύριος – κάποτε ο Πυθαγόρας, βλέποντας κάποιον να κακοποιεί έναν σκύλο στον δρόμο, τον πλησίασε και του είπε: “Μην χτυπάς το ζώο. Είναι η ψυχή ενός φίλου μου και τον αναγνώρισα ακούγοντας το κλάμα του”…

Μία άλλη μαρτυρία καταγράφει από την πλευρά του ο Πλούταρχος. Αναφέρει πως κάποτε ο Πυθαγόρας αγόρασε όλη την ψαριά ενός ψαρά και την έριξε στη θάλασσα, σαν τα ψάρια να ήταν αιχμάλωτοι δικοί του άνθρωποι και πλήρωσε λύτρα για να τους απελευθερώσει.

Ου φονεύσεις

Υπέρμαχοι των ζώων υπήρξαν και οι εκφραστές μικρών και μεγάλων θρησκευτικών κινημάτων, οι οποίοι ανέδειξαν τον σεβασμό στο “ζην” με εντολές “ου φονεύσεις”, τις οποίες ο άνθρωπος μετέφρασε κατά το δοκούν…

“Προσφέρατε σε θυσία τόσα πρόβατα και βοοειδή! Μα, δεν μου δίνει ευχαρίστηση το αίμα των δαμαλιών, των προβάτων και των κατσικιών. Όταν εσείς σηκώνετε τα χέρια, εγώ παίρνω τα μάτια μου από πάνω σας και όταν προσεύχεστε, δεν σας ακούω. Γιατί τα χέρια σας είναι γεμάτα αίματα”, αναφέρει ο Ιησούς στο κατά Ησαΐα. Και παρακάτω: “Όποιος σκοτώσει μια αγελάδα, αμαρτάνει σαν να έχει σκοτώσει έναν άνθρωπο”.

Για τη συμπεριφορά του ανθρώπου έναντι των ζώων, ως ενδεικτικής της ποιότητάς του, μίλησε ο Δαλάι Λάμα: “Αν δεν αγαπάς τον εαυτό σου, δεν μπορείς να αγαπήσεις τους άλλους. Αν δεν έχεις συμπόνια για τον εαυτό σου, δεν μπορείς να δείξεις συμπόνια σε άλλα πλάσματα”.

“Είμαστε όλοι πλάσματα του Θεού. Οποιοδήποτε σώμα κι αν έχουμε, οποιοδήποτε ένδυμα κι αν φοράμε. Ο Θεός είναι ο πατέρας μας. Αν κάποιος πατέρας ερωτηθεί από ένα παιδί του: “Ο αδελφός μου δεν είναι πολύ έξυπνος. Να τον σκοτώσω;”, νομίζετε πως θα απαντήσει καταφατικά; Όχι, βέβαια. Γιατί λοιπόν ο Θεός να εγκρίνει να φονεύουμε ζώα, που είναι κι αυτά παιδιά του;”, διακήρυξε ο δάσκαλος Κρίσνα, Πραμπουπάντα.

“Ο πολιτισμός ενός έθνους διακρίνεται από τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποί του συμπεριφέρονται στα ζώα… Ο καλός άνθρωπος είναι φίλος όλων των ζωντανών πλασμάτων…  Στο μυαλό μου η ζωή ενός προβάτου δεν είναι λιγότερο πολύτιμη από εκείνη ενός ανθρώπου”, διακήρυξε ο Γκάντι.

“Και τώρα μπορώ να σας κοιτάζω ήρεμος. Δεν σας τρώω πια”…

Πολλές προσωπικότητες της επιστήμης, του πνεύματος και της τέχνης έχουν καταγραφεί ως  φυσιολάτρες, φανατικοί ζωόφιλοι αλλά και παθιασμένοι αρνητές της κατανάλωσης κρέατος. Ανάμεσά τους ο Τολστόι, ο Σο, ο Ζολά, ο Ουγκό, ο Κάφκα, ο Τουέιν, ο Σβάιτσερ, ο Κούντερα, αλλά και ο Δαρβίνος, ο Αϊνστάιν και ο Έντισον, οι οποίοι στο τελείωμα του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα διατύπωσαν ο καθένας με το έργο και τον τρόπο του την πεποίθηση περί ηθικής σύνδεσης ανθρώπου και ζώου, υπεραμυνόμενοι του δικαιώματος στη ζωή κάθε έμβιου όντος.

Ο Εμίλ Ζολά ανέδειξε την προστασία των ζώων από την κακοποίηση ως “το μεγαλύτερο καθήκον του ανθρώπου”.

“Ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει και να είναι υγιής χωρίς να σκοτώνει ζώα για τροφή. Επομένως, αν τρώει κρέας, συμμετέχει στην αφαίρεση της ζωής ενός ζώου μερικώς για χάρη της όρεξής του. Η πράξη αυτή είναι ανήθικη”, έγραψε ο Λέων Τολστόι.

“Το γεγονός πως ο άνθρωπος γνωρίζει το καλό και το κακό αποδεικνύει την ανωτερότητα της σκέψης του σε σχέση με τα ζώα. Το ότι παρ’ όλα αυτά κάνει το κακό, αποδεικνύει την ηθική κατωτερότητά του σε σχέση με τα ζώα”, διατύπωσε ο Μαρκ Τουέιν.

“Κάποιος άνθρωπος είναι ηθικός μόνο όταν πιστεύει πως η ζωή των φυτών και των ζώων είναι τόσο ιερή όσο και εκείνη των άλλων ανθρώπων” και “το μεγάλο σφάλμα κάθε ηθικού συστήματος μέχρι τώρα είναι πως όλα θεωρούν ότι έχουν να κάνουν μόνο με τις σχέσεις ανθρώπου προς άνθρωπο”, κατέθεσε ο Αλβέρτος Σβάιτσερ.

Αρετή δηλωτική μιας ευγενούς ανθρώπινης ψυχής χαρακτήρισε ο Κάρολος Δαρβίνος τη συμπόνια του ανθρώπου για τα ζώα. Είπε: “Η συμπάθεια που επεκτείνεται πέρα απ’ τα όρια της ανθρωπότητας, η συμπόνια δηλαδή για τα ζώα, φαίνεται ν΄ αποτελεί μία από τις τελευταίες ηθικές κατακτήσεις. Η αρετή τούτη, μια απ΄ τις ευγενικότερες αρετές του ανθρώπου, μοιάζει να προέρχεται απ’ το ότι οι συμπάθειές μας, λεπτότερες και τρυφερότερες όσο επεκτείνονται περισσότερο, καταλήγουν ν’ αγκαλιάζουν όλα τα έμψυχα όντα”.

“Η μη βία οδηγεί στην υψηλότερη ηθική που είναι ο σκοπός ολόκληρης της εξέλιξης. Μέχρι να σταματήσουμε να βλάπτουμε τα υπόλοιπα πλάσματα, είμαστε όλοι άγριοι”, έγραψε ο Τόμας Έντισον.

“Και τώρα μπορώ να σας κοιτάζω ήρεμος. Δεν σας τρώω πια…”, εξομολογήθηκε σε έναν φανταστικό του διάλογο με τα ζώα ο Φρανς Κάφκα, όταν έβγαλε το κρέας από τη διατροφή του.

“Τα ζώα είναι φίλοι μου. Και δεν τρώω τους φίλους μου”, σχολίασε ο Μπέρναρντ Σο.

Η αγάπη ανάμεσα στο ζώο και τον άνθρωπο είναι ανώτερη από εκείνη μεταξύ των ανθρώπων, διατυπώνει ο Μίλαν Κούντερα στο βαθιά φιλοζωικό έργο του “Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι”. Κατά τον συγγραφέα, αυτή η αγάπη είναι άδολη, εκούσια, καθαρή, ειδυλλιακή (με ευθεία αναφορά της λέξης στον παράδεισο)… “κανένα ανθρώπινο πλάσμα δεν μπορεί να κάνει σε ένα άλλο τη δωρεά του ειδυλλίου. Μόνο το ζώο μπορεί, επειδή δεν το έδιωξαν από τον Παράδεισο”, σημειώνει.

Σε μια μερικώς ανακουφιστική σύμπνοια προς τους ανθρώπους τους πνεύματος, που κατά κανόνα διάγουν βίο ευαισθησίας και συμπόνιας προς τα έμβια, κινήθηκαν και πολιτικές φυσιογνωμίες του πλανήτη, στις οποίες πιστώνονται πρωτοβουλίες και νόμοι για την προστασία των ζώων και εν γένει της φύσης και του κλίματος.

“Δρόμο ολοκληρωμένου ανθρώπου”, χαρακτήρισε ο Αβραάμ Λίνκολν τον αγώνα υπέρ των δικαιωμάτων των ζώων με το ίδιο πάθος που γίνεται για τα δικαιώματα των ανθρώπων.

Συγκινητική ζωοφιλία, που πιστοποίησε ο “φωτογραφημένος” ή εκπεφρασμένος στενός δεσμός με ζώα του οικιακού περιβάλλοντός τους αποδόθηκε επίσης στους Αμερικανούς προέδρους Ρούσβελτ, Αϊζενχάουερ, Κάρτερ, Φορντ, Ρέιγκαν και Κλίντον και στους ηγέτες της Ρωσίας Γέλτσιν και Πούτιν.

Αντίστοιχη ευαισθησία, αλλά προς το σύνολο του φυσικού πλούτου, επέδειξε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Αλ Γκορ, στον οποίο μάλιστα απονεμήθηκε και το Νόμπελ Ειρήνης για την ακτιβιστική προσφορά του στο θέμα της κλιματικής αλλαγής.

Πληροφορίες από: protothema.gr