Γιατί κάποιες φορές εκφράζουμε με δυσκολία τα συναισθήματά μας; Γιατί μας είναι πιο εύκολο να λειτουργήσουμε με τη λογική παρά με την καρδιά μας; Η ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια Φωστηρία Αμανατίδου αναλύει τις δυσκολίες της συναισθηματικής έκφρασης και μας προτρέπει να αφεθούμε στα συναισθήματά μας, αν θέλουμε να είμαστε πιο ισορροπημένοι και υγιείς.
“Σε μικρή ηλικία εκφράζουμε με ευκολία τα συναισθήματά μας”, τονίζει. “Για παράδειγμα, ως βρέφη μπορεί να κλάψουμε (αν θέλουμε να μας ταΐσουν ή να μας δώσουν προσοχή), να εκδηλώσουμε το θυμό μας ή να χαμογελάσουμε (αν είμαστε χαρούμενοι, αν δηλαδή έχουν εκπληρωθεί οι επιθυμίες μας). Όταν όμως μεγαλώνουμε, καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας και δεν τα αφήνουμε να εκδηλωθούν. Οι άντρες π.χ. έχουν μάθει – ακολουθώντας τις κοινωνικές επιταγές – ότι δεν πρέπει να κλαίνε, για να φαίνονται δυνατοί. Τελικά αυτή η στάση διευκολύνει τη ζωή μας ή τη δυσκολεύει περισσότερο; Τι φοβόμαστε ότι θα συμβεί, αν εκφραστούμε;
Τι θα σκεφτούν οι άλλοι;
Αυτό που φοβόμαστε είναι το τι μπορεί να σκεφτούν οι άλλοι για εμάς, ποια εικόνα δηλαδή θα σχηματίσουν για το άτομό μας. Έτσι λοιπόν, βάσει του παραδείγματος που προαναφέρθηκε, οι άντρες δεν θα κλάψουν, για να μην τους θεωρήσουν αδύναμους. Ξεχνάμε όμως ότι η έκφραση των συναισθημάτων μας είναι απαραίτητο στοιχείο στην επικοινωνία μας, καθώς μας βοηθά να κατανοήσουμε την ψυχική κατάσταση του συνάνθρωπού μας. Αντί αυτού εστιαζόμαστε στους χαρακτηρισμούς “δυνατός – αδύναμος”, οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Ποιος είναι πιο δυνατός;
Εσφαλμένα θεωρούμε ότι δυνατός είναι αυτός που κρατά μέσα του τα συναισθήματά του, ενώ αδύναμος αυτός που τα εκφράζει. Αυτή είναι μια διαστρέβλωση της πραγματικότητας, αφού ο άνθρωπος που εκφράζει τα συναισθήματά του υποδηλώνει συνειδητότητα, γνώση του εαυτού του, ικανότητα να γνωρίζει τι αισθάνεται κάθε φορά και να το εκφράζει με τον κατάλληλο τρόπο.
Υπάρχει ένα εύρος συναισθημάτων: από τα θετικά όπως χαρά, ενθουσιασμός, αγάπη, ικανοποίηση, ευτυχία ως τα αρνητικά όπως θλίψη, απογοήτευση, δυσαρέσκεια, θυμός, άγχος. Όλα αυτά τα συναισθήματα έχουν τη χρησιμότητά τους, καθώς μας βοηθούν να αντιλαμβανόμαστε τις καταστάσεις που βιώνουμε. Είναι πολύ σημαντικό να αφήνουμε τον εαυτό μας να τα νιώθει, αλλά και να τα εκφράζει, γιατί συντελούν στη διατήρηση της ψυχικής μας υγείας. Με την προϋπόθεση όμως τα θετικά συναισθήματα να βρίσκονται σε ισορροπία με τα αρνητικά.
Βέβαια υπάρχουν κάποιες περίοδοι στη ζωή μας όπου τα αρνητικά συναισθήματα υπερτερούν των θετικών όπως π.χ. στο πένθος, αλλά και εκεί πάλι τα συναισθήματα μας βοηθούν στην επεξεργασία των ζητημάτων που μας απασχολούν για να προχωρήσουμε στη ζωή μας. Αρκεί να μην προσανατολιστούμε μόνο σε αυτά, γιατί τότε μπορεί να οδηγηθούμε σε παθολογικές καταστάσεις.
Τόλμησε να εκφραστείς με το συναίσθημα
Τα συναισθήματα λοιπόν αποτελούν έναν πολύτιμο οδηγό στη ζωή μας. Θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε ως έναν ανεκτίμητο θησαυρό τον οποίο, όταν ανακαλύψουμε, αποκτούμε μια μοναδική αίσθηση του εαυτού μας. Γι΄ αυτό τόλμησε να εκφραστείς, όχι μόνο με τη λογική αλλά και με το συναίσθημα, καθώς η συναισθηματική νοημοσύνη κατακτά τις καρδιές αλλά και τον νου όλο και περισσότερων ανθρώπων”.
