back to top

Πού πετούν χαρταετό τη Μεγάλη Παρασκευή;

Δεν έχουμε όλοι οι λαοί τα ίδια έθιμα, ούτε συγχρονιζόμαστε σε γιορτινή διάθεση. Για παράδειγμα, στα νησιά Βερμούδες τη Μεγάλη Παρασκευή βάζουν τις… βερμούδες τους και τα μαγιό τους και βγαίνουν στις παραλίες για να πετάξουν αετό, να χορέψουν και να ρίξουν και καμιά βουτιά στα εξωτικά νερά. Την ίδια ημέρα απολαμβάνουν κέικ μπακαλιάρου μέσα σε ζεστά ψωμάκια διακοσμημένα με σταυρό (σταυρόψωμα). Βέβαια για εμάς που βιώνουμε με κατάνυξη τη Μεγάλη Παρασκευή φαίνεται περίεργη τόση χαρά για την περίσταση – ίσως θα ταίριαζε περισσότερο με την Ανάσταση. Όμως όλα έχουν την ερμηνεία τους.

Οι χαρταετοί ενώνουν το ποίμνιο

Οι κάτοικοι των Βερμούδων θεωρούν το Πάσχα μια πολύ ιδιαίτερη περίοδο του έτους. Και ο χαρταετός αποτελεί σημαντικό μέρος της πολιτιστικής τους κληρονομιάς: Στην πραγματικότητα η Μεγάλη Παρασκευή αναφέρεται συχνά από τους ντόπιους ως “Ημέρα Χαρταετού”. Κάθε χρόνο χρωματιστοί χαρταετοί γεμίζουν τον ουρανό της ακτής Horseshoe Bay, όπου γίνεται διαγωνισμός για τον μεγαλύτερο και τον μικρότερο, αλλά και τον καλύτερο αετό φτιαγμένο από τουρίστα.

Υπάρχουν δύο τοπικές ιστορίες που εξηγούν πώς συνδέθηκε η Μεγάλη Παρασκευή με το πέταγμα του χαρταετού. Σύμφωνα με την πρώτη, μια δασκάλα παρομοίασε το πέταγμα του παραδοσιακού χαρταετού με την άνοδο του Χριστού στον ουρανό. Στη συνέχεια οι κάτοικοι πρόσθεσαν (με μπόλικη φαντασία) τις δικές τους αλληγορίες: Ο ήχος που κάνει η ουρά του χαρταετού συμβολίζει τον θρήνο της Παναγίας ή τον βόμβο του πλήθους που φώναζε “Άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν”. Επιπλέον τα ξύλα του σκελετού του αετού έχουν σχήμα σταυρού.

Κατά τη δεύτερη εκδοχή, ένας υπουργός των Βερμούδων παρατήρησε ότι τη Μεγάλη Παρασκευή οι περισσότεροι κάτοικοι δεν είχαν συνείδηση του μεγαλείου της ημέρας και απουσίαζαν από την εκκλησία προβάλλοντας διάφορες δικαιολογίες. Έτσι σκέφτηκε ότι θα ήταν καλύτερα τουλάχιστον το ποίμνιο να συμμετέχει στην αθλητική δραστηριότητα του πετάγματος του αετού, ώστε να είναι όλοι μαζί ενωμένοι ως κοινότητα. Επιπλέον, πετώντας τον αετό από την κορυφή ενός λόφου, θεώρησε ότι το εκκλησίασμα θα βρισκόταν ακόμα πιο κοντά στον ουρανό.

Τα ψωμάκια με τον σταυρό

Σταυρόψωμα καταναλώνονταν επίσης από τους αρχαίους λαούς, συμπεριλαμβανομένων των Ελλήνων και των Ρωμαίων. Όσο για τους Σάξονες, τα έτρωγαν στις παγανιστικές γιορτές της άνοιξης προς τιμήν της θεάς του φωτός Eoster. Στη χριστιανική παράδοση σχετίζονται με τη γιορτή του Πάσχα λόγω του σταυρού επάνω στον οποίο σταυρώθηκε ο Ιησούς. Όμως στα νησιά των Βερμούδων συνδέονται επίσης με μια δεισιδαιμονία: Παλαιότερα πιστευόταν ότι αν ο ιδιοκτήτης ενός σπιτιού δεν έτρωγε σταυρόψωμο τη Μεγάλη Παρασκευή, το σπίτι του θα καιγόταν ολοσχερώς.

Το κέικ του μπακαλιάρου

Και αυτό έχει την εξήγησή του: Το έθιμο του γεύματος με μπακαλιάρο ξεκίνησε από τον 18ο αιώνα, όταν το ψάρι αυτό έφθανε εισαγόμενο κατά τόνους στα νησιά, προκειμένου να τροφοδοτήσει τους σκλάβους. Έτσι ο μπακαλιάρος με πατάτες έγινε δημοφιλές πρωινό έδεσμα πριν από τον εκκλησιασμό της Κυριακής αλλά σερβιρισμένος με σάλτσα ντομάτας και μπανάνας. Ειδικά το Πάσχα γίνεται κέικ συνοδευμένο με λίγη μαγιονέζα.

Σχετικά Άρθρα