Γιατί κρεμάμε μπάλες στο χριστουγεννιάτικο δέντρο;

Ποια σχέση έχει η ξηρασία με τις λαμπερές, πολύχρωμες μπάλες τις οποίες κρεμάμε κάθε χρόνο στα χριστουγεννιάτικα δέντρα μας; Για να μάθουμε, χρειάζεται να ανατρέξουμε στη Γαλλία του 19ου αιώνα.

Γυάλινα φρούτα

Οι Γάλλοι από τον 16ο αιώνα συνήθιζαν να στολίζουν το χριστουγεννιάτικο δέντρο τους με λουλούδια, κουκουνάρια, φουντούκια, καρύδια και φρούτα, κυρίως πορτοκάλια και μεγάλα, κόκκινα μήλα. Αλλά το 1858 ήταν μια διαφορετική χρονιά, αφού η ξηρασία που έπληξε τα ανατολικά της Γαλλίας στέρησε από τα γιορτινά έλατα τα φυσικά τους στολίδια. Για να μην χαθεί λοιπόν η μαγεία των Χριστουγέννων και να μην απογοητευτούν τα παιδιά, ένας αρχιτεχνίτης φυσητής γυαλιού στο χωριό Goetzenbruck (στα σύνορα με την Αλσατία) είχε τη φαεινή ιδέα να αντικαταστήσει τα φρούτα με μπάλες από φυσητό γυαλί, τις οποίες κατασκεύασε στο τοπικό υαλουργείο. Έτσι, χάρη στην πρωτότυπη λύση που εμπνεύστηκε, ξεκίνησε μια παράδοση που διαδόθηκε και αναπαράχθηκε με διάφορα υλικά σε όλον τον κόσμο λαμβάνοντας εξέχουσα θέση στον γιορτινό εξοπλισμό κάθε σπιτιού.

Φυσητές σφαίρες

Η παραγωγή των γυάλινων σφαιρών ξεκίνησε εντατικά στο τέλος του 19ου αιώνα στο εργοστάσιο Vergo (το υαλοποιείο του μικρού χωριού από όπου ξεκίνησαν όλα), το οποίο ανέλαβε να εξοπλίσει τις χριστουγεννιάτικες αγορές με τα νέα στολίδια. Οι ρυθμοί παραγωγής ακολούθησαν ανοδική πορεία περνώντας από τα 80.000 κομμάτια το 1930 στα 200.000 το 1950. Όμως το 1964 η αυτοματοποιημένη παραγωγή στολιδιών ξεπέρασε τις πωλήσεις της παραδοσιακής γυάλινης μπάλας συνδυάζοντας παράλληλα και χαμηλότερη τιμή, οπότε το υαλοποιείο αναγκάστηκε να σταματήσει τις εργασίες του.

Το 1981 το υαλοποιείο άνοιξε και πάλι τις πύλες του ως εργοστάσιο κατασκευής οφθαλμικών φακών γυρνώντας μια νέα σελίδα στην ιστορία του. Στη συνέχεια πέρασε στα χέρια της εταιρείας οπτικών Sola (γκρουπ Zeiss), για να κλείσει τελικά το 2005 λόγω μετακόμισης της μονάδας παραγωγής στο Μεξικό.

Ωστόσο από το 1992 την παράδοση της χειροποίητης γυάλινης μπάλας συντηρεί και επαυξάνει το Διεθνές Κέντρο της Τέχνης της Υαλουργίας (CIAV), που βρίσκεται στην περιοχή της Λορένης.

Περισσότερα Άρθρα