Τι είναι το Τζιβαέρι;

Αχ! Η ξενιτιά το χαίρεται

Τζιβαέρι μου

Το μοσχολούλουδο μου

σιγανά και ταπεινά…

Ποιος δεν έχει ακούσει (και σιγοτραγουδήσει) αυτούς τους υπέροχους στίχους από το “Τζιβαέρι”, το οποίο αποτελεί ένα από τα πιο όμορφα παραδοσιακά μας τραγούδια (αγνώστου συνθέτη και στιχουργού)… Τι είναι όμως το τζιβαέρι;

Η λέξη προέρχεται από την τουρκική cevahir < αραβική jawāhir (πληθυντικός jawhar) και σημαίνει πολύτιμος λίθος – πετράδι. Μεταφορικά είναι ο θησαυρός.

Τζιβαέρι μου, θησαυρέ μου, λέει λοιπόν το τραγούδι.

Μην το μπερδεύεις με το Τζιέρι

Υπάρχει όμως και το τζιέρι (τζιγιέρι), που αποτελεί κι αυτό προσφώνηση προσφιλούς μας προσώπου, αλλά δεν σημαίνει το ίδιο με το τζιβαέρι.

Το τζιέρι προέρχεται από την τουρκική λέξη ciğer (με ρίζες από την περσική cīgar = συκώτι) και σημαίνει στην κυριολεξία εντόσθιο, σπλάχνο.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Τι είναι η Αντζούγια (ή Αντσούγια);

Οι περισσότεροι - και δη οι καλοφαγάδες - σίγουρα έχουν γευτεί την αντζούγια. Αποτελεί ένα ιδανικό συνοδευτικό για όλα τα λαδερά φαγητά και τα όσπρια αλλά...

Τι είναι ο Κολαούζος (που δεν τον θέλει το χωριό που φαίνεται);

Θα έχεις ακούσει την παροιμία "Χωριό που φαίνεται κολαούζο δεν θέλει". Τι είναι όμως ο κολαούζος; Ο κολαούζος έχει 4 έννοιες...

Πότε μια λέξη παίρνει διπλό τόνο;

Όλες οι λέξεις - πλην των μονοσύλλαβων - παίρνουν έναν τόνο, σύμφωνα με το μονοτονικό σύστημα. Οι λέξεις όμως που τονίζονται στην...

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ

ΝΕΑ

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ΜΑΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Τι σημαίνει η φράση “Μέχρι τα μπούνια”;

Στη ναυτική ορολογία τα μπούνια είναι μικρά ανοίγματα στις πλευρές του πλοίου, για να φεύγουν τα νερά από το κατάστρωμα. Αν ξεχειλίσουν...

Τι είναι το Φιντάνι;

Στην κυριολεξία φιντάνι είναι το νεαρό βλαστάρι. Μεταφορικά χρησιμοποιούμε τη λέξη για κάποιο άτομο, που κάνει τις πρώτες του...

Τι είναι το Σμπάρο που καμιά φορά… πετυχαίνει δυο τρυγόνια;

Μ΄ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια, λέμε όταν με μία προσπάθεια μπορεί κάποιος να έχει διπλό όφελος. Τι είναι όμως...

Τι είναι ο Τζίρος;

Τι άλλο θα μπορούσε να είναι ο τζίρος εκτός από γύρος (κύκλος); Σήμερα χρησιμοποιούμε τη λέξη για να περιγράψουμε μια εμπορική δοσοληψία, έναν κύκλο...