Ισημερία ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο η ημέρα και η νύχτα έχουν ίση διάρκεια σε οποιοδήποτε σημείο της γήινης επιφάνειας. Αυτό συμβαίνει δύο φορές τον χρόνο, την άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν η Γη διέρχεται από τα σημεία τομής της εκλειπτικής (ελλειπτική τροχιά της Γης) και του ουράνιου ισημερινού.
Στην αστρονομία καλείται η αστρική ημέρα κατά την οποία το κέντρο του ηλιακού δίσκου βρίσκεται ίσο χρονικό διάστημα πάνω και κάτω από τον ορίζοντα κάθε τόπου, διαγράφει δηλαδή ίσα τόξα (ημερήσιο και νυχτερινό), και κατά τη διάρκεια της οποίας οι ακτίνες του ηλίου πέφτουν κατακόρυφα στον Ισημερινό.
Το όνομα Ισημερία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ίσος και ημέρα, ενώ το διεθνές αντίστοιχο όνομα, equinox, προέρχεται από το λατινικό aequus (ίσος) και nox (νύχτα).
Η πρώτη Ισημερία του χρόνου συμβαίνει γύρω στις 21 Μαρτίου και ονομάζεται εαρινή – σηματοδοτώντας την έναρξη της άνοιξης – και η δεύτερη γύρω στις 23 Σεπτεμβρίου και ονομάζεται φθινοπωρινή – σηματοδοτώντας το φθινόπωρο.
Ωστόσο, όπως αναφέρει ο Επίτιμος Διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου Διονύσης Π.Σιμόπουλος, στην πραγματικότητα τις συγκεκριμένες ημερομηνίες η Ισημερία συμβαίνει μόνο στους τόπους οι οποίοι βρίσκονται ακριβώς πάνω στον γήινο ισημερινό. Στις περιοχές που βρίσκονται είτε πάνω είτε κάτω από τον ισημερινό η “ίση μέρα – ίση νύχτα” συμβαίνει μερικές μέρες πριν από ή μετά την “Ισημερία”. Όπως στην Αθήνα, που βρίσκεται περίπου 38 μοίρες βόρεια του ισημερινού, η Ισημερία συμβαίνει μερικές μέρες μετά.
Επίσης οι ονομασίες εαρινή και φθινοπωρινή ισημερία είναι σχετικές και αναφέρονται σε περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου, καθώς στις αντίστοιχες ημερομηνίες στο νότιο ημισφαίριο οι εποχές είναι αντίθετες.
