Το χταπόδι αποτελεί αγαπημένο θαλασσινό έδεσμα, κυρίως στις χώρες της Μεσογείου αλλά και σε πολλές ασιατικές. Ψητό στα κάρβουνα, με κοφτό μακαρονάκι ή με διάφορους άλλους τρόπους μαγειρεμένο, κατέχει περίοπτη θέση και στην ελληνική κουζίνα. Πέρα όμως από τη γευστική απόλαυση, γνωρίζεις πόσα πλοκάμια έχει; Αν όχι, θυμήσου το όνομά του: Χταπόδι, δηλαδή οκτάποδο (από το αρχαίο οκτάπους).
Το χταπόδι είναι μαλάκιο της τάξης των Οκταπόδων, με οκτώ πόδια και μαλακό σώμα. Η τάξη περιλαμβάνει περίπου 300 είδη, που συμπεριλαμβάνονται στην ομοταξία Κεφαλόποδα μαζί με τα καλαμάρια,τις σουπιές και τα ναυτιλοειδή. Όπως και τα άλλα κεφαλόποδα, το χταπόδι είναι αμφίπλευρα συμμετρικό με δύο μάτια και ένα ράμφος, με το στόμα στο κεντρικό σημείο μεταξύ των ποδιών (τα αποκαλούμενα και “πλοκάμια”).
Το μαλακό σώμα μπορεί να αλλάξει γρήγορα το σχήμα του επιτρέποντας στα χταπόδια να περάσουν μέσα από μικρά κενά. Όταν κολυμπούν, το κεφάλι προηγείται των ποδιών.
Τα χταπόδια έχουν περίπλοκο νευρικό σύστημα και εξαιρετική όραση. Είναι από τα πιο έξυπνα και πολύμορφα από όλα τα ασπόνδυλα. Κατοικούν σε διάφορες περιοχές του ωκεανού, σε κοραλλιογενείς ύφαλους, σε πελάγη και στον θαλάσσιο βυθό. Μερικά ζουν στην ακτή και άλλα σε μεγάλα βάθη.
Τα περισσότερα είδη αναπτύσσονται γρήγορα, ωριμάζουν νωρίς και είναι βραχύβια. Κατά την αναπαραγωγή, το αρσενικό χρησιμοποιεί έναν ειδικά προσαρμοσμένο βραχίονα για να παραδώσει μια δέσμη σπέρματος μέσα στην κοιλότητα του θηλυκού μανδύα και έπειτα γερνά και πεθαίνει. Το θηλυκό αποθέτει τα γονιμοποιημένα ωάρια σε μια φωλιά και τα φροντίζει μέχρι να εκκολαφθούν, οπότε και πεθαίνει. Οι τεχνικές προστασίας από αρπακτικά περιλαμβάνουν την εκτόξευση μελάνης, τη χρήση καμουφλάζ και απειλητικές αντιδράσεις, καθώς και τη δυνατότητα ταχείας διαφυγής και κάλυψης.
Όλα τα χταπόδια είναι δηλητηριώδη, αλλά μόνο τα χταπόδια με μπλε δακτυλίους είναι θανατηφόρα για τον άνθρωπο.