Όταν βλέπεις αμπελόφυλλα, μάλλον το πρώτο πράγμα που σου έρχεται στον νου είναι τα ορεκτικά ντολμαδάκια. Όμως η συμμετοχή τους σε νόστιμες συνταγές δεν είναι εφεύρεση των νεότερων χρόνων. Στην αρχαία εποχή τα καταπράσινα αμπελόφυλλα (ή κληματόφυλλα) συμβόλιζαν για τους προγόνους μας την ευημερία, μια βρώσιμη ευημερία που έφτανε μέχρι την κουζίνα τους για να τυλίξει ρύζι, κρεμμύδι, αρνίσιο κρέας και να δώσει πικάντικη και γλυκιά γεύση στα εδέσματα. Αλλά και βιταμίνες, μέταλλα και άλλες πολλές θρεπτικές και θεραπευτικές ουσίες.
Χάλκινα και βιταμινούχα
Τα δυνατά σημεία των αμπελόφυλλων είναι η μεγάλη ποσότητα βιταμίνης Α, Κ και χαλκού που περιέχουν. Αν προσθέσουμε και τις λοιπές θρεπτικές τους ουσίες, όπως ωμέγα-3 και ω-6 λιπαρά, βιταμίνη C, βιταμίνες Β (Β1 – θειαμίνη, Β2 – ριβοφλαβίνη, Β3 – νιασίνη, Β5 – παντοθενικό οξύ και φυλλικό οξύ), ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, μαγγάνιο, πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, ανεβαίνουν ψηλά σε διατροφική εκτίμηση.
Αποτελούν υγιεινή επιλογή για τους διαβητικούς, αφού έχουν χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο, ενώ κατατάσσονται στις αντιφλεγμονώδεις τροφές λόγω των φυσικών αντιοξειδωτικών που περιέχουν.
Για τα πρησμένα πόδια
Σύμφωνα με έρευνες, το εκχύλισμα αμπελόφυλλων από κόκκινα σταφύλια έχει θεραπευτική δράση στη χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (όταν το αίμα δεν μπορεί να επιστρέψει εύκολα από τα πόδια στην καρδιά) μειώνοντας το οίδημα στα πόδια. Αυτό οφείλεται στα φλαβονοειδή που περιέχουν. Ειδικά τα κόκκινα αμπελόφυλλα χρησιμοποιούνταν παλιά στη λαϊκή ιατρική των μεσογειακών χωρών ως κατάπλασμα για πρησμένα πόδια, για να βελτιώσουν την αιμοκυκλοφορία και να θωρακίσουν τα τοιχώματα των αγγείων των κάτω άκρων.
Ποια είναι η εποχή τους
Φυσικά τα αμπελόφυλλα πρέπει να προτιμώνται φρέσκα και όχι από κονσέρβα, επειδή τα συντηρημένα περιέχουν πολύ νάτριο. Τα φρέσκα ξεμυτίζουν στις λαϊκές αγορές και τα μανάβικα συνήθως τον Ιούνιο. Σε κάποια αμπέλια τα μαζεύουν (με προσοχή, για να μην τραυματίσουν την κληματαριά) ήδη από τον Μάιο. Πρέπει να είναι τρυφερά, χωρίς πολλά «νεύρα», να μην έχουν μεστώσει και, κυρίως, να προέρχονται από αμπέλι που δεν έχει ραντιστεί με φυτοφάρμακα, γιατί αλλιώς είναι τοξικά. Η γευστικότητά τους είναι ανάλογη με το είδος του σταφυλιού.
Πώς συντηρούνται
Τα φρέσκα αμπελόφυλλα μπαίνουν στην κατάψυξη κατά ομάδες (σε ματσάκια π.χ. των 10 φύλλων μέσα σε σακούλα ειδική για τρόφιμα). Προηγουμένως πρέπει να έχουν ξεπλυθεί καλά και να έχουν στεγνώσει (κάποιες νοικοκυρές τα ζεματίζουν σε καυτό αλατόνερο με λίγο λεμόνι ή ξίδι και μετά τα βουτούν ξανά σε κρύο νερό). Διατηρούνται μέχρι την επόμενη σοδειά.
